Nieuw- Zeeland

Nieuw zeeland

Nieuw zeeland is ontdekt door abel tasman, deze Europeaan noemde het het stateland aangezien hij er vanuit ging dat het verbonden was met een eiland van zuid Amerika. Toen later ontdekt werd dat het eiland helemaal niet verboden was met zuid Amerika werd de naam nova zeelandia toegewezen waarna het werd veranderd in new Zealand ook wel nieuw zeeland, de inwoners worden Nieuw-Zeelander of kiwi’s genoemd.

  

Bevolking.

Nieuw zeeland heeft ruim 4.2 miljoen inwoners, hiervan wonen er ongeveer drie miljoen op het noorder eiland en een miljoen op het zuidereiland. Omdat Nieuw-Zeeland voorheen een Britse kolonie is geweest is het ook niet gek dat maarliefst 70 % van de bevolking van Europese afkomst is. De voornaamste afkomsten zijn de UK en Ierland maar een groot deel komt ook uit zuid Afrika, Nederland en Duitsland. De oorspronkelijke bewoners; de Maori’s maken momenteel bijna 15% van de bevolking uit. De overige 15% bestaan hoofdzakelijk uit Aziaten en oceaniers, het aantal Aziatische immigranten is ook sterk aan het groeien sinds 1990. De gemiddelde levensverwachting van een inwoner     van nieuw zeeland is 77 jaar. In Nieuw Zeeland wonen ongeveer 14 mensen per vierkante kilometer, terwijl in             Een Maori

Nederland 452 mensen per vierkante km wonen.

Religie

Ruim de helft van de bevolking in nieuw zeeland is christenen, dit aantal neemt echter wel jaarlijks af. De christelijke kerk in Nieuw-Zeeland bestaat uit twee soorten. Zo heb je de anglicaanse kerk van Nieuw-Zeeland en de rooms katholieke kerk, waarbij de katholieken in opkomst zijn. Verder is 41% van de bevolking atheïst, dit aantal blijft ook sterk groeien schijnbaar met een toename van 1% per jaar.

Topografie

Nieuw Zeeland bestaat uit een aantal eilanden die liggen in de stille oceaan ten zuidoosten van Australië. De meeste eilanden zijn klein zoals de antipodeneilanden. De grootste twee eilanden zijn het noorder en zuidereiland die door de straat Cook van elkaar gescheiden worden. Van de twee eilanden is het zuidereiland het grootst, die weer door de Nieuw-Zeelandse Alpen wordt gescheiden waar de hoogste berg maarliefst 3754 meter hoog is. Nieuw-Zeeland is het meest geïsoleerd gelegen land ter wereld doordat het dichtstbijzijnde andere land (Australië), maarliefst 2000 km van de Nieuw-Zeeland ligt.

Nieuw zeeland heeft verschillende grote steden zoals Auckland, waitakare, Hamilton, Christchurch en wellington welke de hoofdstad van nieuw zeeland is. Ook Chrischurch is dit jaar nog enkele keren op TV gekomen doordat er hevige aardbevingen zijn geweest. Dit komt omdat de scheiding tussen de pacifische en de Australische plaat door het zuidereiland loopt. Hierdoor zijn er op het eiland ook enkele vulkanen (actieve) en verschillende bronnen en geisers te vinden.

Onderwijssysteem

Onderwijs wordt als iets belangrijks gezien in nieuw zeeland. Dit kan men opmaken uit het feit dat maarliefst één zesde deel van de overheidsuitgaven wordt gespendeerd aan het onderwijs. Het onderwijs is voor kinderen tussen de 5 en 16 jaar dan ook gratis maar tevens ook verplicht, vaak volgende kinderen voor hun 5^e al een leerprogramma. Doordat het soms tegenvalt een school inde buurt te vinden (voornamelijk het zuidereiland door de grote afstanden tussen de bewoonde wereld), kan men ook schriftelijk school volgen. Al deze onderwijsvormen worden gesubsidieerd door de overheid. Kinderen beginnen op de primary school die zes jaar duurt. Na deze school gaan ze naar de intermediate school. Rond hun 13^e gaan ze naar de secondary school (ook wel, colleges of high schools genoemd). Als de studenten 17 of 18 jaar zijn moeten ze een examendoen waaruit een bepaald score op het gebied van leren uitkomt. Aan de hand van deze score kunnen ze een onderwijs vorm kiezen voor het tertiary education. De tertairy education is ongeveer het zelfde als het HBO in Nederland, er zijn 8 verschillende universiteiten waar men dit kan volgen, elke universiteit heeft zijn eigen specialiteit. Ook van het HBO wordt nog een groot deel door de overheid gesubsidieerd.

Klimaat

Nieuw-Zeeland heeft een matig zeeklimaat. Tussen het noorder en zuidereiland scheelt het klimaat nog doordat het zuidereiland richting Antarctica ligt en het noordereiland richting de evenaar. Het verschil tussen oost en west is echter groter, doordat de wind uit het westen zorgt voor veel neerslag in het zuidwesten, jaarlijks valt daar 8000mm, in het oosten is het droger. Het noorden is het warmste en is het ook het droogst, hier valt gemiddeld 650 mm per jaar. Hier zitten dan ook verschillende wijngaarden en kiwiplantages gevestigd. Doordat het in het zuiden kouder is zijn hier ook verschillende ski gebieden te vinden.

Geschiedenis en politiek

Tussen 500 en 1300 vestigde de eerste Polynesiërs zich in nieuw zeeland, deze mensen noemde zich vanaf toen Maori’s. Destijds kwamen er in nieuw zeeland op vleermuizen na geen zoogdieren voor op het eiland. De Nederlander Abel Tasman is de eerste Europeaan die naar Nieuw-Zeeland reist. Hij legt in 1642 de eerste contacten met de Maori’s, deze ontmoeting verlopen erg stroef waarna abel tasman vertrekt. James Cook een Britse luitenant is in 1769 echter wel in staat om contact te leggen en handel te drijven met de Maori’s.

Vanaf 1790 komen regelmatig walvisvaarders in de wateren rondom nieuw zeeland, waarna enkele decennia later de eerste Europeanen zicht vestigen in het land. Door de Europese inmenging en de verkoop van wapens breken er regelmatig ruzies uit tussen de Maori’s onderling en de Europeanen. Om deze oorlogen te verkomen is in 1840 het verdrag van waitangi getekend, vanaf dat moment was nieuw zeeland een zelfstandige kolonie. Echter lopen de spanningen regelmatig op tussen 1845 en 1872 omdat beide partijen het verdrag schenden. In 1890 is het laatste grote conflict waarna de onenigheden voornamelijk in de rechtbank worden opgelost.

Nieuw zeeland was het eerste land ter wereld dat het algemeen stemrecht voor vrouwen invoerde, dit vond plaats in 1893, Nieuw zeeland heeft hiervoor als voorbeeld gespeeld aangezien andere landen snel volgde.

Tijdens de 1^e en 2^e wereld oorlog vochten veel nieuw zeelandse militairen mee met het Britse leger. Na de oorlogen blijft Nieuw-Zeeland een sterke band houden met het verenigd koninkrijk ondanks nieuw zeeland in 1947 de volledige onafhankelijkheid verkreeg. In 1967 gaat het land over van de pond naar de dollar waarna Groot Brittannië zich steeds meer gaat richten op Europa wat ten koste gaat van nieuw zeeland. Als reactie hierop wordt het socialistische en agrarisch land omgezet tot een industriële natie met een vrijemarkt economie.

In 1984 komt nieuw zeeland in conflict met de VS omdat onderzeeboten met kernwapens aan boord niet langer welkom zijn in de wateren van nieuw zeeland. Mede door deze beslissing komt er een einde aan de samenwerking met het Amerikaanse leger. Een jaar later krijgt nieuw zeeland nog een conflict met Frankrijk dat het vlaggenschip van greenpeace in de haven van Auckland tot zinken brengt.

Tot en met 1993 werden de parlementen van Nieuw-Zeeland elke drie jaar gekozen volgens het districtenstelsel. In 1996 is hier een einde aangemaakt en is er sprake van een evenredige vertegenwoordiging. Hierdoor krijgen kleinere partijen een kans en sindsdien wordt er met coalities geregeerd. Van 1990 tot 1999 was de nationale partij aan het voortouw. Tussen 1999 en 2008 was laubour aan de macht en sinds 2008 regeert de nationale partij weer.

Het land heeft een parlement dat bestaat uit 1 kamer met 120 leden, dit aantal van 120 is echter niet altijd gelijk. Uit de regering wordt een parlement gekozen die 20 man telt, momenteel telt het kabinet 7 politieke parijen. De leider van dit kabinet is de premier, sinds 2008 John Key van de eerder genoemde nationale partij. Verder is nieuw zeeland lid van de VN en enkele andere verdragen.

Het kabinet moet in totaal de 17 regio’s waarin nieuw zeeland in is onderverdeeld regeren. Elk van deze regio’s word bestuurd door een regionaal gekozen raad, langs deze regio’s bestaan er nog 74 territoriale autoriteiten, dit zijn geen onderverdeling van de regio’s maar een parallelle bestuursvorm die voor allerlei zaken in de regio’s verantwoordelijk is.

Economie

Meer dan 100 jaar had nieuw zeeland een handelsovereenkomst met groot Brittannië en waren ze erg afhankelijk van de Britse markt. Doordat engelland zich aansloot bij de Europese gemeenschap ging dit land steeds meer met Europese landen handelen waardoor nieuw zeeland meer naar andere landen exporteren. Sinds die tijd is nieuw zeeland een vrijemarkt economie geworden en is het een geïndustrialiseerde natie geworden. Vanuit de agrarische sector komen de voornaamste export producten zoals vlees, zuivel, fruit, vis en hout. Hoewel maar 10% van de beroeps bevolking werkt in de agrarische sector zorgt deze sector wel voor 50% van alle exportinkomsten. Elektronica is het meest geïmporteerde product. Voor de in- en export producten wordt voornamelijk onderhandeld met Australië, Japan en de VS. In 2004 is Nieuw Zeeland in overleg gegaan met China over handel mogelijkheden. In Nieuw-Zeeland groeit het aantal bezoekers en toeristen drie keer zo hard als in de rest van de wereld. Verder wordt er behalve aluminium geen andere grondstof gedolven, hierdoor moet nieuw zeeland delfstoffen importeren, deze delfstoffen zijn echter niet nodig voor de energievoorziening aangezien dit land aan zijn eigen energiebehoeften kan voorzien dankzij de aanwezigheid van waterkracht en geothermische centrales. Door de vele rivieren is er veel waterkracht wat zorgt voor driekwart van de energie.

Dagelijks leven

De nieuw zeelanders (ook wel kiwi’s genoemd) staan bekend als vriendelijke en open mensen. Kiwi’s gaan op een formele manier met elkaar om, dit neemt echter net niet met zich mee dat je niemand bij zijn of haar voornaam kan noemen. Vergeleken met de Hollanders zijn kiwi’s relaxter. Ondanks dat nieuw zeeland een multiculturele samenleving gaat dit goed in nieuw zeeland net zoals in Nederland. Er zit wel verschil tussen de mensen die op het platteland wonen en in de stad. Op het platteland is men iets behouder, dit komt doordat men zich niet de wet wil laten voorschrijven door anderen.

Het eten in Nieuw-Zeeland is zeer smakelijk en goedkoop, mede doordat het land zelf veel groente en fruit produceert. Tegenwoordig kan men ook vaak goed eten voor niet al te veel geld. De diversiteit in restaurants wordt ook steeds groter door het grote aantal immigranten. Ook een gewone kop koffie schijnt in nieuw zeeland beter te smaken als die uit Nederland.

Er is voldoende cultuur in nieuw zeeland. Er wordt veel gelezen door de bewoners en elke grote plaats heeft wel een bibliotheek en er zijn veel uitgeverijen van boeken. Er zijn in nieuw zeeland opvallend veel kranten, elke regio heeft zo zijn eigen krant dat wil zeggen dat er maarliefst 17 kranten zijn. Ook bioscopen zijn er voldoende, de gemiddelde kiwi gaat dan ook vijf keer per jaar naar de bioscoop en door het hele land zijn er verschillende film festivallen. Het aantal musea in nieuw zeeland is ook groot, er zijn maarliefst 600 openbare musea, het bekendste musea is Te papa museum in Wellington, deze stad wordt ook wel de cultuurstad van nieuw zeeland genoemd.

In de avonduren kan je in de wat grotere steden in nieuw zeeland goed uitgaan. Er zijn in de grote steden veel discotheken en bars. Je hebt allerlei soorten bars, van discotheken tot jazzclubs. Net zoals in Nederland mag er in de meeste bars niet gerookt worden.

Culturele dimensies

Over normen en waarden, vooroordelen en stereotypen is weinig te vinden. Wel is op verschillen de blogges te lezen dat het in het algemeen goed gaat bij mensen die op stage zijn in Nieuw zeeland, dit komt waarschijnlijk doordat het land vele culturen kent waardoor de algemene normen en waarden van andere landen invloed hebben gehad op ‘de’ Nieuw-Zeelandse normen en waarden.

bronnen:
www.reizendoejezo.nu

www.nieuwzeeland.startpagina.nl
www.nieuwzeeland-info.nl
www.nieuw-zeeland.nl
www.emigrerennaarnieuwzeeland.nl